İslam halifelerinin doksan üçüncüsü ve Osmanlı padişahlarının yirmi sekizincisidir. Sultan üçüncü Mustafa’nın oğludur. 1761 de doğdu. 1789 de amcası birinci Abdülhamid handan sonra halife oldu. 1807 de ingiliz casuslarının teşviki ile, yeniçeri zorbaları isyan ederek tahttan indirildi. 1808 de Topkapı sarayında şehid edildi.
Halim, selim ve çok zeki idi. Dahilde, haricde düşmanların saldırdığı sırada tahta çıktı. Vehhabilik bunun zamanında ortaya çıktı. Yeni, modern ordu kurmaya başladı. 1791 de Bahriye mektebi ve Halıcıoğlunda mühendis ve topçu mektepleri yaptı. Üsküdar’da Selimiyye kışlasını ve 1805 de Selimiyye camiini ve Çiçekçi camiini yaptı. Eyyub camiini yeniden büyük olarak yaptı. Bunu önce Fatih, küçük yaptırmıştı. Karaca-Ahmedde Miskinler tekkesi denilen (Dedeler Mescidi)ni yaptı. Küçük Mustafa paşada (Gül camii)ni kiliseden çevirdi. Yeni bölükler kurdu. Tam ıslahata başlayacağı sırada şehid edildi. Laleli camii yanında, babasının türbesindedir. Yerine amcasının oğlu sultan dördüncü Mustafa han ve bir yıl sonra bunun kardeşi, ikinci Mahmud han geçti.
