BEYLİKLER DÖNEMİ 

Yukarıda Urartu Devletinin etnik menşesine değinirken bir çok kavmin kaynaşmasından Urartu Ulusu doğduğunu söylemiştik. Bu kaynaşma sırasında küçük krallıklardan (beylik?) söz etmiştik, işte bu krallıkları konumuzda Beylikler dönemi başlığı altında inceleyeceğiz. 

Bu Beyliklerin kurulmasındaki ana etken Asur Devletidir. Yukarıda bu konuya değinmiştik ( Asur zengin maden yatakları ve bölgenin ticaret yolları üzerinde bulunması nedeniyle bölgeyle ilgilenmiştir ). Asurlar zaman zaman bu Beyliklerin üzerine akınlar düzenlemiştir. Bu akınlar Asur Kitabelerinde de geçmiş olduğundan dönemi bize biraz olsun aydınlatır. Asur Kralı Salmansar’ın yazıtında Uruadri (Urartu) adıyla anılan ülkenin kapsamı konusunda güvenli bir belirleme yapılabilmiş değildir. Fakat anlaşıldığına göre “o, ülke, en azından, belki her biri kendi başkentinin adıyla anılan, Himme, Vadkun, Borgun ( ya da Maşkun ), Salua, Halila, Nilipahri, Zingun adlı sekiz beylikten oluşmakta ve ülke kapsamında en azından eli bir kent bulunmaktadır”. Yine Asur Kralı Tiglat Pileser’in yaptırmış olduğu kitabelerde kendisine karşı, yirmi üç yerel bey, birleşik yerel bir ordu çıkardığı yazılıdır. Tiglat Pileser bu orduyu İ.Ö. 1112’de Muş’un Bulanık ilçesinde Yoncalı denen yerde yaptığı savaşta yenmiş ve yengisini oraya çivi yazılı anıtta yazmıştır. 

Dönemin sonlarına doğru Asurluların Doğu Anadolu üzerine yaptıkları seferleri sonucu aralarında herhangi bir siyasi birlik bulunmayan “Feodal Beylikler” tehlike ile karşı karşıya kaldıkları için birleşerek güç birliği yapmışlar ve böylece tarih sahnesine Asurluların yazıtlarında geçen şekliyle “Nari” ya da “Uruatri” krallığı ortaya çıkmıştır.

Kaynak : http://www.definecim.com/index